Bối cảnh

Liepāja là thành phố lớn thứ ba của Latvia, được xây dựng từ năm 1253, nằm ở bờ biển Baltic, phía Tây Nam bán đảo Kurladia. Do tác động của các dòng biển ấm, Liepāja là một trong số ít các cảng biển vùng Baltic thuộc Liên Xô không bị đóng băng vào mùa đông.[1] Trước chiến tranh, thành phố rộng 60,37 km2 này có khoảng 50.000 dân, chủ yếu là người Latvia và người Krievi. Tháng 6 năm 1940, Latvia sáp nhập vào Liên Xô. Một phần Hạm đội Batic của Hải quân Liên Xô đã đến đóng tại cảng Liepaja (Libava) và đặt tại đây một căn cứ hải quân tiền tiêu trên vùng bờ biển Baltic.[2]

Binh lực

Đơn vị chủ lực quân đội Đức Quốc xã tấn công trên hướng Klaipeda - Liepaja là Sư đoàn bộ binh 291 (thuộc Quân đoàn bộ binh 26) do thiếu tướng Kurt Herzog chỉ huy được tăng cường 2 tiểu đoàn thủy quân lục chiến, 1 tiểu đoàn đổ bộ đường không, các đơn vị pháo binh và 1 đoàn tàu hỏa bọc thép. Hỗ trợ cho sư đoàn này trong quá trình diễn ra chiến dịch còn có một Trung đoàn cơ giới 36 (độc lập) được điều động từ Quân đoàn cơ giới 41. Hải quân Đức Quốc xã tham gia chiến dịch gồm 2 khu trục hạm, 6 tàu tuần duyên và 2 tàu ngầm. Một phần Sư đoàn quân không quân 8 của Tập đoàn quân không quân 1 (Đức) được Quân đoàn 26 sử dụng, trong đó có ba biên đội máy bay ném bom Ju-88 gồm 9 chiếc.[3]

Quân đội Liên Xô bảo vệ Liapaja gồm Sư đoàn bộ binh 67 do thiếu tướng N. A. Dedayev chỉ huy, gồm các trung đoàn bộ binh 56, 114 và 281, các trung đoàn pháo binh 242 của Sư đoàn pháo binh 94, quân số hơn 7.000 người. Cụm quân của hạm đội Baltic đóng tại cảng Libava do Hạm trưởng bậc 1 M. S. Klevensky chỉ huy gồm khoảng 4.000 quân. Tại sân bay Liepaja có Trung đoàn không quân 148 thuộc Quân khu đặc biệt Pribaltic, Đại đội 43 thuộc lực lượng không quân của Hạm đội Baltic gồm 13 thủy phi cơ MBR-2. Hạm đội Baltic (Liên Xô) bố trí tại căn cứ Liapaja được trang bị Khu trục hạm "Lenin", 5 tàu phóng ngư lôi, 4 tàu pháo, 4 tàu và 9 xuồng máy tuần duyên, các khẩu đội pháo bờ biển 23 và 27 có 8 pháo 130 mm; khẩu đội pháo đặc biệt 18 gồm 4 khẩu pháo 180 mm chạy trên đường ray; các tiểu đoàn phòng không 43 và 84. Trong thời điểm xảy ra chiến sự, tại Liapeja còn có Tiểu đoàn 32 thuộc Trường Hải quân Riga đang thực tập tại quân cảng Libava.[4]